Mijn Kwetsbare brein – Marcel van der Veer

Boekscout.nl ISBN 978-94-646-8169-7

In 1987 neemt het leven een acute wending met verstrekkende gevolgen voor de rest van mijn leven. Een langdurige opname in verband met een acute manische psychose. Later volgt er nog twee keer een terugval met manische psychotische episodes in 2010 en 2020. De gevolgen van het langdurige gebruik van lithium en de moeizame weg om te reïntegreren na een ziekteperiode of terugval worden beschreven.

Via dit boek deel ik mijn persoonlijke ervaringen met de psychiatrie en het traject van nazorg.

Kunst van Manie en Depressie – Mirjam Peters

Uitgeverij De Graaff 2021 ISBN 9789493127135

Voor dit unieke boek zijn 122 tekeningen en schilderijen gebundeld. Beeldend kunstenaar Mirjam Peters heeft deze gemaakt in periodes van crises en herstel en geven een goed inzicht in de belevingswereld van mensen met een bipolaire aandoening. Veel mensen zullen herkenning vinden in deze beelden. Dat kan bijdragen aan een beter contact met jezelf en je naasten.

“Omdat Mirjam Peters op onnavolgbare manier de kleuren en de kwellingen van de bipolaire stemmingsstoornis heeft weten te verbeelden”
Ralph Kupka, hoogleraar bipolaire stoornissen UMC Amsterdam

“Het boek is authentiek, uniek en bovenal waardevol voor een ieder die te maken krijgt met de gevolgen van een bipolaire stoornis. Patiënt, naastbetrokkenne(n), maar ook hulpverleners, familie, vrienden en geïnteresseerden”
Uit het juryrapport bij de nominatie Willem Nolenprijs 2020

Even slikken.  De zin en onzin van antidepressiva –Christiaan Vinkers

Uitgeverij Prometheus 2017 ISBN 9789044634556

Dit boek beschrijft op een verhelderende manier de geschiedenis van depressies, de oorzaken en gevolgen van een depressie (voor zover dit bekend is) en de rol van antidepressiva. Alles is onderbouwd door wetenschappelijk onderzoek en er worden daardoor geen discutabele statements gemaakt. Een zeldzaamheid als er over dit onderwerp gesproken wordt. Bovendien is het boek op een leuke manier geschreven waardoor het makkelijk leest. Een must read voor iedereen die vragen heeft over depressies maar ook burn-outs, angststoornissen of andere psychische klachten.

Hartvol – Marlou Kleve

Uitgeverij Lev. 2017 ISBN 9789400508927

Aardig zijn voor jezelf, zoals je dat ook bent voor een goede vriend(in) of anderen om wie je geeft, dat is niet altijd even makkelijk. Meestal zijn we voor onszelf veel harder dan voor anderen. Dat kan ook anders. Zelfcompassie geeft je praktische handvatten om jezelf te steunen op moeilijke momenten in je leven, want juist dan kun je wel wat begrip gebruiken: van hard naar hart voor jezelf.

Marlou Kleve laat je in dit toegankelijke en wetenschappelijk onderbouwde boek kennismaken met de helende kracht van zelfcompassie. Ze laat zien hoe je zelfkritiek en perfectionisme kunt loslaten, om in plaats daarvan je hart te openen voor vriendelijkheid, verbondenheid en levensgeluk.

Praktijkboek resourcegroepen. Herstellen doe je samen – Eva Leeman, Michiel Bähler, Frits Bovenberg e.a.

Uitgeverij De Tijdstroom 2017 ISBN 9789058980458

Ieder mens heeft behoefte aan steun. Maar hoe organiseer je voldoende ondersteuning, ook op de langere termijn? Resource­groepen zijn hierop een antwoord. In dit boek gaat het om resourcegroepen voor mensen met psychische aandoeningen. Een resourcegroep bestaat uit een aantal mensen, waaronder de cliënt, dat samenwerkt om problemen op te lossen en steun te bieden waar nodig. De cliënt bepaalt wie er in zijn resourcegroep zit en wie de leiding heeft. Iedere resourcegroep kan zijn eigen naam bedenken voor de groep en iedere groep heeft zijn eigen unieke samenstelling. Alle resourcegroepen hebben als doel om de cliënt te helpen met het bereiken van zijn doelen. Dit boek is bedoeld voor hulpverleners in de ggz en daarbuiten, cliënten en hun naasten. Het boek beschrijft wat resourcegroepen zijn, hoe je ze kunt opzetten en waarvoor je ze allemaal kunt gebruiken.

Sane New World: Taming the Mind – Ruby Wax (Engelstalig)

Uitgeverij Tarcherperigee 2014 ISBN 9780399170607

Wax pakte haar eigen depressie meteen heel grondig aan. Ze verdiepte zich in de wetenschappelijke feiten over de hersenen en haalde een master in mindfulness-based cognitieve therapie in Oxford. Uit hersenonderzoek blijkt dat multitasking het vastleggen van herinneringen afremt en ons bepaald niet productiever maakt. De hippocampus, die onmisbaar is voor het leren en ons geheugen, is alleen actief tijdens ononderbroken aandacht.

De weg naar herstel – Priscilla Ridgway, Diane McDiarmid, Lori Davidson, Julie Bayes, Sarah Ratzlaff

De weg naar herstel is voor iedereen anders. Dit werkboek bevat ‘reistips’ die je kunt gebruiken om jouw pad naar herstel uit te stippelen. Kijk voor meer informatie en bestelwijze op de website van GGZ Noord-Holland-Noord.

Zorgboek manisch depressieve stoornis – E.H. Coene en S. Kok (co-auteur: S. Kollaard)

Uitgeverij Stichting September 2011 ISBN 9789086480012

In dit boek vind je antwoorden op jouw vragen over de bipolaire aandoening en kun je nog eens nalezen wat jouw arts je wellicht heeft verteld. Daarnaast geeft het boek tal van praktische tips. Ook mensen die dicht bij je staan, zoals uw partner of familieleden, kunnen veel aan dit boek hebben.

Beter zorgen voor jezelf – Marc Buelens en Ann Vermeiren

Uitgeverij Lannoo 2010 ISBN 9789020990393

Een boek vol tips en oefeningen voor zelfzorg.

Stemmingsschommelingen de baas – Monica Basco

Uitgeverij Hogrefe 2008 ISBN 9789079729050

Praktisch werkboek om te leren omgaan met een bipolaire aandoening.

Alles of niets – Marc de Hert en Erik Thys

Uitgeverij Houtekiet 2005 ISBN 9789052408316

Deze zelfhulpgids biedt een leidraad om met de bipolaire aandoening om te gaan. Een stripverhaal over Andrea, een fictief personage maar gebaseerd op ware feiten, illustreert hoe de depressie of de waanzin van de manie worden veroorzaakt door de vervreemding van de eigen ik, waarin het personage hulpeloos ronddrijft alvorens ze in behandeling gaat.

Handboeken en andere informatieve boeken

Manisch-depressief. Gids voor patienten, familie en hulpverleners – Pascal Sienaert en Els D. Uitgeverij Lannoo 2017 ISBN 9789401438582

Recent onderzoek opent nieuwe perspectieven voor mensen met een bipolaire aandoening, onder meer dankzij een beter afgestemde behandeling waarin een psychotherapeutische begeleiding en geneesmiddelen hand in hand gaan. In dit boek nemen een psychiater en een ervaringsdeskundige beurtelings het woord. Het resultaat is een bijzonder informatief boek over de jongste stand van het onderzoek, gekoppeld aan een beklijvend verhaal. Manisch-depressief biedt een antwoord op de belangrijkste vragen van patiënten, familie en hulpverleners. Hoe is het om manisch-depressief te zijn? Wat kun je doen als iemand uit je omgeving aan een bipolaire aandoening lijdt? Welke geneesmiddelen en welke soorten psychotherapie zijn er voorhanden? En kun je helemaal genezen van een bipolaire aandoening?

De eenzaamheid van de psychose – Margreet de Pater

Uitgeverij SWP 2012 ISBN 9789088501128

Eenzaamheid is een belangrijk aspect van psychosen, stelt sociaal psychiater Margreet de Pater in dit boek. Jarenlange ervaring met gezinsbegeleiding leerde haar dat aan die eenzaamheid een gemis voorafgaat: de veilige strijd.

Binnenwereld – Ineke Suijkerbijk

Uitgeverij SWP 2012 ISBN 9789088503702

Wat zou je willen vragen aan een psycholoog? Wat zou je willen weten over jouw psyche en emoties? In duidelijke taal wordt aan de hand van een model van de psyche inzichtelijk gemaakt waar problemen die mensen ervaren vandaan komen.

In gesprek met psychose – Jules Tielens

Uitgeverij Tijdstroom 2012 ISBN 9789058982179

In dit boek beschrijft psychiater Jules Tielens een manier om contact te krijgen en te houden met mensen met een manie of psychose. Hij noemt deze techniek Verbindende Gesprekstechniek. Want succes in de behandeling van deze mensen ligt aan de kwaliteit van het contact.

Manisch Depressief en nu? – Dr. Rocco Hoekstra en Hans Kamp

Poiesz Uitgevers BV. 2011 ISBN 9789021550411

Mensen die bipolair zijn, hebben last van stemmingsschommelingen die op geen enkele manier te verklaren zijn uit de realiteit. Ze beleven de dagelijkse werkelijkheid als veel te somber, de depressieve fase, of juist als veel te mooi, de manische fase.

Handboek Bipolaire stoornissen – R. Kupka, E. Knoppert en W. Nolen

Uitgeverij Tijdstroom 2008 ISBN 9789058981172

Dit is het eerste Nederlandstalige handboek over bipolaire stemmingsstoornissen. Deze heterogene en complex verlopende groep stoornissen plaatst de behandelaar vaak voor diagnostische en therapeutische dilemma’s. De laatste decennia is veel onderzoek gedaan naar de epidemiologie, etiologie, pathofysiologie, psychologie en behandeling. In dit handboek wordt de verbinding gelegd tussen deze wetenschappelijke inzichten en de dagelijkse klinische praktijk.

De auteurs zijn onderzoekers en/of clinici met een grote ervaring op het gebied van de bipolaire stoornissen. Daarnaast zijn enkele hoofdstukken geschreven door ervaringsdeskundigen en hun naasten. Het handboek is bedoeld voor iedereen die zich bezighoudt met de behandeling van mensen met een bipolaire stoornis.

The Bipolar Survival Guide – David J. Miklowitz (Engelstalig)

Guilford Publications 2011 ISBN 9781606235423

Dit Engelstalige boek geeft veel achtergrondinformatie over de bipolaire aandoening. Er wordt veel aandacht besteed aan het beperken van stemmingswisselingen, noodzakelijke levensstijlwijzigingen en het belang van het versterken van (familie)relaties.

Hulpgids Bipolaire Stoornis. Alles wat jij en je omgeving moeten weten over manische-depressiviteit – D.J.Miklowitz

Uitgeverij Nieuwezijds 2004 ISBN 9789057121814

Dankzij een preciezere diagnostiek en betere medicijnen ziet de toekomst er zonniger uit voor mensen met een bipolaire aandoening (manisch-depressiviteit). Maar als jij of een dierbare worstelt met de onstuimige pieken en verpletterende dalen van deze ziekte, zijn er nog steeds vele horden te nemen — thuis, op het werk en in het dagelijks leven.

De Hulpgids bipolaire stoornis geeft praktisch advies om grip te krijgen op de aandoening én je leven. Miklowitz geeft bewezen effectieve tips om in balans te komen — zonder je het recht op rijke en gevarieerde emotionele ervaringen te ontzeggen.

Romans, (auto)biografieën en verhalen van ervaringsdeskundigen

Omnibus van de titels ‘ik houd van mijzelf… en dat is wederzijds’ en ‘God is in de war, Hij denkt dat hij Pieter is’.

Uitgeverij Repro&Design 2018 ISBN 9789081370240

De omnibus is niet alleen een combinatie van bovenstaande boeken, maar heeft als extra’s: een nieuwe kleurenillustraties van C. Takens en een aanvullende epiloog, waarin Pieter de gevolgen en de reacties omschrijft ,die zijn boeken hebben teweeggebracht

Door de laagdrempeligheid, de openhartigheid en de humor waarmee Pieter schrijft, worden, zowel in de psychiatrie, psychologie alsmede in de algemene
hulpverlening, zijn boeken als lesmateriaal gebruikt. Kijk voor een volledige compilatie rondom de gebeurtenissen en gevolgen van deze boeken op www.pieteroverduin.com

Beneden – Leonara Crrington

Uitgeverij Orlando 2018 ISBN 9789492086624

In 1937 was de Engelse Leonora Carrington een 19-jarige studente aan de kunstacademie. Ze was mooi, rebels en onaangepast binnen het aristocratische milieu van haar familie. Tijdens een diner ontmoette ze de kunstenaar Max Ernst. Ze werden verliefd en Carrington volgde Ernst naar Parijs. Niet veel later vestigden ze zich in de Provence. In mei 1940 werd Ernst gearresteerd toen het Duitse leger Frankrijk bezette en vastgezet in een kamp, waarop Carrington psychisch instortte. Zij vluchtte naar Spanje. Daar werd Carrington gedwongen opgenomen in een psychiatrische inrichting, waar ze niet alleen ten prooi viel aan haar eigen angstaanjagende waan beelden, maar ook aan de wrede behandeling door haar arts.

De novelle Beneden, het verslag van deze beproeving, is een duizelingwekkende reis door de hallucinerende logica van de waanzin.

Verhalen uit het gekkenhuis – Maarten Biesheuvel

Uitgeverij Brooklyn 2018 ISBN 9789492754059

Unieke bloemlezing uit de verhalen over Biesheuvel’s ziekte. Met nieuwe, niet eerder gepubliceerde verhalen, een inleiding door zijn vrouw Eva én een interview met zijn psychiater Andy Lameijn. De krankzinnigheidsverhalen van Biesheuvel behoren tot de beste die hij heeft geschreven. Toen de eerste verhalen verschenen was dat een sensatie: nooit eerder schreef iemand zo onbevangen, zo ontwapenend eerlijk en met zo’n sterke verbeeldingskracht over het verblijf in een psychiatrische inrichting. Biesheuvel is zijn hele leven bipolair (hij noemt het zelf zijn “romantische inborst’), lijdt aan het horror vacui (angst voor de leegte die hij steeds voelt) en aan levensangst. Hij is een paar keer opgenomen, ook nog eind 2017.

De Nijl in mij. Een ontdekkingsreis naar het hart van de waanzin – Fleur van de Bij

Uitgeverij Atlas Contact 2018 ISBN 9789045035147

Als student geschiedenis stort Fleur van der Bij zich vol overgave op haar scriptie over de Nederlandse ontdekkingsreiziger Juan Maria Schuver en diens verdwijning langs de oevers van de Nijl. Ze besluit hem na te reizen tot diep in Zuid-Soedan. In ‘De Nijl in mij’ brengt zij verslag uit van haar zoektocht. Hoe en waar precies is Schuver gestorven? Werd hij aan een Dinkaspeer geregen? Of had hij zijn dood in scène gezet om aan zijn achtervolgers te ontsnappen? Haar fascinatie met deze cold case is zo grenzeloos dat zij er zelf aan onderdoor dreigt te gaan. De oorlogschaos in Soedan is kalm in vergelijking met wat er in haar hoofd omgaat. Onverwacht brengt Schuvers dood een groot persoonlijk verdriet naar de oppervlakte. ‘De Nijl in mij’ is een aangrijpend verhaal over verdwalen en thuiskomen. Een ontdekkingsreis van werkelijkheid naar waanzin.

Met de wereld in de rug – Thomas Melle

Uitgeverij G.A. van Oorschot B.V. 2017 ISBN 9789028280267

Hij komt Foucault tegen in de kroeg en ontmoet Picasso in een nachtclub, en gooit wijn over diens broek. Hij had seks met Madonna en hoort Björk hem persoonlijk toezingen naast de deur in de bar. De eindeloze stroom van gezichten op straat, artikelen op het internet, 9/11, de dood van dictators – alles is een boodschap aan hem en bestaat alleen omwille van hem. Thomas Melle lijdt al jarenlang aan bipolariteit. Hij vertelt over zijn persoonlijke drama’s en langzame herstel, en geeft zo een buitengewoon inzicht in de belevingswereld van een patiënt. Het resultaat is een meeslepende kroniek van een verscheurd leven, een autobiografisch radicaal werk van de grootste literaire kracht. ‘Waarschijnlijk heeft ieder mens een afgrond in zich waarin hij af en toe een blik durft te werpen; maar een manie is een hele tour door die afgrond, en wat u jarenlang over uzelf wist, wordt binnen de kortste keren ongeldig. En daarna begint u niet bij nul, nee, u glijdt af naar het diepste min, en niets is meer op een betrouwbare manier met u verbonden.’

Geflipt. Leven met een bipolaire stoornis – Thomas Alberico

Uitgeverij Willems Uitgevers 2017 ISBN 9789492419163

Thomas Alberico heeft een beestje. Soms maakt het hem somber, zelfs suïcidaal. Dan verliest hij alle hoop en voelt zich nutteloos. Weg is de opgewekte, zelfzekere persoon die iedereen kent. De depressie slaat toe. Soms gaat het beestje in overdrive. Dan vallen alle remmingen weg en loopt Thomas zichzelf voorbij. Hij slaapt niet meer, eet nog amper, drinkt des te meer, werkt en gaat uit tot hij erbij neervalt. De manie maakt hem ongenietbaar. Na de vlucht komt opnieuw de val. Telkens weer.  Tussen die uitersten leeft Thomas zijn leven. Als vader, als zoon, als rapper, als mens die zijn bestaan zin en inhoud wil geven. In dit boek graaft hij niet alleen diep in zichzelf, maar aanschouwt hij ook zijn omgeving. Hij is dankbaar voor de mensen die hem liefhebben, vaak ondanks alles. Hij probeert zijn beestje een plaats te geven in het leven dat hij wil leiden. ‘Ik ben Thomas en ik heb een bipolaire stoornis. Ik bén geen stoornis.’ Zijn leven wordt getekend door manische en depressieve periodes, met redelijk ‘normale’ en vaak langdurige tussenpozen. Als rapper A Thomas heeft hij vele honderden nummers opgenomen, poëtische expressies van zijn denken en gevoelsleven. Met dezelfde overgave en creativiteit vertelt hij in dit boek het verhaal van zijn ‘fabricagefoutje’. Geflipt gunt ons een unieke blik in het leven en lijden van een mens die er zoals wij allemaal het beste van probeert te maken.

Karkas – Femke Schavemaker

Uitgeverij Nijgh & Van Ditmar 2017 ISBN 9789038801452

Wanneer Nora van Middelaar de diagnose ‘manisch-depressief’ krijgt, is het eerste wat ze doet een roze hortensia kopen en het tweede de folders over de stoornis in de prullenbak werpen. Het patiënt zijn gaat haar niet goed af. Tot ze besluit te stoppen met de medicijnen en zelf de verantwoordelijkheid neemt over haar stemming. Ze verzint een woud aan regels en daaraan gekoppelde sancties om zichzelf in het gareel te houden. Maar als je eenmaal de wereld hebt gezien in vacuüm, het koude raster van de werkelijkheid, kun je er nooit meer helemaal deel van uitmaken. Uiteindelijk zijn het de regels zelf waar ze zich in dreigt te verliezen. Karkas is een ontroerend coming-of-ageverhaal met de kracht van een bijl. Het duikt zo diep in de ups en downs van de bipolaire Nora dat je de waanzin zelf kunt proeven.

Pillendoos. De ups en downs van een manisch-depressieve vrouw – Cornelie Egelie

Uitgeverij Lucht BV 2017 ISBN 9789492798008

Cornelie Egelie-Sprenger lijdt sinds haar drieëntwintigste aan heftige depressies, manieën en af en toe zelfs psychoses. Nadat ze in 2012 op Facebook een noodkreet plaatste en voor de zoveelste keer psychische hulp zocht, werd de diagnose bipolair gesteld. In Pillendoos beschrijft ze de ups en downs van haar leven. Daarbij gaat ze geen onderwerp uit de weg.

Toch in mijn achtertuin – Sandra Visser

Uitgeverij Brave New Books 2017 ISBN 9789402169850

Openhartig verhaal van een vrouw die na haar scheiding er achter komt dat bipolariteit niet de enige psychische conditie is waarmee ze te maken heeft. Not in My Backyard is een begrip uit de ruimtelijke ordening om aan te duiden dat veel mensen wel gebruik willen maken van voorzieningen, maar er geen hinder van willen ondervinden. Zo vindt iedereen het ook prima dat er psychische condities zijn, zolang het maar niet bij henzelf is. De vrouw loopt tegen stigmatisering en onbegrip van haar omgeving aan. Gedurende het schrijfproces leert ze soms op onthutsende wijze te begrijpen hoe haar leven in elkaar zit. Begrijpen is het toverwoord. Met modellen begrijpt ze, in gedichten verwerkt ze haar begrip. Stempel och wat sneu nou ben je een beetje in de war? roep je van die rare dingen? ach, jij kan het ook niet helpen wie weet dat je het ooit nog leert weinig kans als je zo stigmatiseert.

Bloemen van een Ziekte – Marlies ter Borg

Uitgeverij Mijnbestseller.nl 2004 ISBN 9789055735440

‘Bloemen van een Ziekte’ benadrukt de creatieve, extatische kant van de bipolaire of manisch-depressieve aandoening. Het is een culturele reis door de eeuwen, met instabiele maar uitzonderlijke mensen. Het boek bevat prachtige poëzie, human interest, filosofische reflectie en informatie over medicatie, therapie en het taboe op ‘zelfmoord.’

Ik weet hoe mooi je bent – Roselien Brondy

Uitgeverij Boekscout.nl 2016 ISBN 9789402227895

‘Ik weet hoe mooi je bent’ is Roselien’s derde bundel. Het verschil met haar andere bundels is dat hier ook korte verhalen in staan. Deze verhalen geven een inkijkje in haar leven. Het laat zien dat je met een psychische gevoeligheid kunt leren leven. Ondanks de diepe dalen die ze meemaakte blijft ze positief in het leven staan. ‘Ik hoop een brug te slaan tussen de psychiatrie en maatschappij. Ik wil met mijn verhalen erkenning en herkenning geven aan mensen die worstelen met een psychische kwetsbaarheid.’

UP – Myrthe van der Meer

Uitgeverij The House of Books 2015 ISBN 9789044347203

De vorige opname op de PAAZ, de psychiatrische afdeling van een ziekenhuis, ligt alweer even achter haar en het gaat redelijk goed met Emma – zo goed zelfs dat haar eindgesprek met haar psychiater een feit is. Daar aangekomen blijkt hij afwezig en is daar een plaatsvervangend arts die er zo het zijne van denkt. Resultaat? Aan het eind van de dag is Emma weer terug op de PAAZ. Dan begint een lange zoektocht naar een verklaring voor haar gedrag en steeds meer raakt ze in de knoop met haar gedachtekronkels. Zelf komt ze er niet uit, maar de arts weet het wel: Emma is manisch depressief. Ondanks de vele downs in dit boek overheerst de up. Met de nodige zelfspot en humor beschrijft ze het reilen en zeilen in haar hoofd en op de psychiatrische afdeling in het ziekenhuis. Ze biedt daarmee een kijkje in een – voor veel mensen – nieuwe wereld. Meer dan in het voorafgaande ‘PAAZ’ gaat ze nu in op haar eigen gedachten, haar gevoelens, haar gewaarwordingen, echter zonder ook maar een moment te vervallen in een slaapverwekkende monoloog. Integendeel… je blijft lezen en wilt meer. Dit een up en top roman die thuishoort in de upper ten en is gevaarlijk verslavend!

Maanman – Kieke Plooij

Uitgeverij De Brouwerij 2015 ISBN 9789078905820

Over de psychotische ontwikkeling van een kunstschilder, gezien door de ogen van zijn 10-jarige dochter. De liefde van de tienjarige Margot voor haar vader die kunstschilder is en zich door weinig mensen begrepen voelt, wordt zwaar op de proef gesteld. Vader August is grappig en vrolijk, maar soms doet hij zo eigenaardig dat ze er bang van wordt. Gaandeweg wordt zijn gedrag bedreigender, wat ten slotte grote gevolgen heeft. Maanman is een ontroerende roman over een jong meisje dat met de psychotische ontwikkeling van haar vader te maken krijgt. De context van de vijftiger jaren wordt haarscherp neergezet en versterkt op overtuigende wijze de beklemmende sfeer van die tijd.

“99keerandersdanjedenkt” – Paul Custers

Uitgeverij Boekenplan 2015 ISBN 9789086663750

Samen Sterk zonder Stigma, de organisatie die tot doel heeft het bewustzijn rond psychische aandoeningen te vergroten, heeft het boek ‘99keerandersdanjedenkt’ uitgebracht. De schrijver van het boek, journalist Paul Custers, doet hierin verslag van de ruim 100 koffiegesprekken die de ambassadeurs van Samen Sterk zonder Stigma voerden met politici, medici, sporters, acteurs, zangers, juristen en andere inspirerende en invloedrijke Nederlanders. De gesprekken gaan over vooroordelen, onwetendheid, bekendheid en eigen ervaringen met psychische aandoeningen. De ambassadeurs hebben BN’ers als Maxim Hartman, Victor Reinier, Willeke Alberti en Pia Dijkstra uitgebreid gesproken over hun ervaringen. Custers noemt het boek een van de mooiste, leerzame en memorabele projecten die hij als journalist heeft aangepakt. “Het waren de ambassadeurs zelf die me lieten zien hoe sterk en kansrijk mensen zijn, ondanks dat ze soms heftige gevechten met hun leven moesten leveren. Ze hebben me vriendelijk en niet minder stevig laten voelen hoe vooringenomenheid en onwetendheid over psychische kwetsbaarheid bij mij zijn ingesleten.”

Kortsluiting in mijn hoofd. Over het beest dat psychose heet – Brenda Froyen

Uitgeverij Manteau 2014 9789022330807

Brenda is pas bevallen van haar derde zoontje als ze een postpartumpsychose krijgt. Deze aandoening treft één op duizend vrouwen. Ze heeft hallucinaties waarbij de grens tussen realiteit en waan vervaagt. Haar psychose haalt haar hele leven en dat van haar omgeving overhoop.

Kortsluiting in mijn hoofd is het relaas van Brenda’s zoektocht naar hulp. Fragmenten uit verplegingsrapporten en het dagboek van haar man en zus geven een totaalbeeld van hoe de psychose verloopt. Het boek is een aanklacht tegen de vaak willekeurige, dwingende en soms vernederende behandeling van psychiatrische patiënten. Overmedicalisering, gedwongen opname en het gebruik van isoleercellen zijn schering en inslag. Maar het is ook een verhaal van hoop. Hoop op herstel en op het doorbreken van het taboe dat rust op psychologische ziekten. Brenda Froyen wil een maatschappelijk debat over de behandeling van psychiatrische patiënten op gang brengen. Aangrijpend en verhelderend beeld van wat er in iemand omgaat tijdens een psychose. Pleidooi voor meer menselijkheid in de omgang met de patiënt.

Alles is een liedje – Anne de Leeuw

Uitgeverij Boekscout.nl 2014 ISBN 9789402212044

Op een aangrijpende wijze doet Anne de Leeuw uitgebreid verslag van een korte, maar heftige periode in haar leven waarin het even helemaal misging. In het voorjaar van 2013 beviel zij van een dochter. Een aantal weken na de bevalling komt Anne echter terecht in een nare situatie. Zo beleeft zij een manische psychose en krijgt ze de diagnose bipolaire aandoening. Hoe gaat zij hiermee om? Lees haar openhartige verhaal dat door de toegevoegde brieven, aantekeningen, associaties en foto’s vlot wegleest. Alles is een liedje is een inspirerend en autobiografisch boek waaruit blijkt dat de mens een veerkrachtig wezen is.

Ik herstelde van een bipolaire stoornis – Henk Schutte

Uitgeverij Boekscout.nl 2014 ISBN: 9789402208863

In pakkende beelden en korte formuleringen beschrijft Henk Schutte zijn bipolaire aandoening. Wat te denken van: bij een manie zit de wereld met je opgescheept en bij een depressie zit je met jezelf opgescheept. Vervolgens wordt een aantal innerlijke oefeningen beschreven. Die oefeningen hielpen bij het herstel, zoals de terugblikoefening en het zesvoudige pad van Rudolf Steiner. Het beschreven herstel kon plaatsvinden door de onvermijdelijke bipolaire aandoening te omhelzen als een wispelturige ‘vrouw Bipolaria’. Niet het vermijden, maar juist het verbinden wierp zijn vruchten af.

Over de auteur: “Ik ben geboren in Leiden (1960). In 1985 studeerde ik af als wijsgerig bioloog. Als biologie- en wiskundedocent moest ik na een aantal jaren afhaken. Pas jaren later bleek ik een bipolaire aandoening te hebben. Ik maakte een verschrikkelijke levenscrisis door met diverse opnames in psychiatrische ziekenhuizen. Rond mijn zevenendertigste keerde ik me bewust naar mijn problemen toe. Dat leverde meer kwaliteit van leven, ondanks het feit dat een bipolaire aandoening niet kan genezen.”

Onvoldoende Saldo – Tjeerd Brakema

Uitgeverij Tobi Vroegh Amsterdam 2013 ISBN 9789078761396

‘Onvoldoende saldo’ is de debuutroman van Tjeerd Brakema en is geïnspireerd op persoonlijke ervaringen. De hoofdpersoon (‘Hij’) van het boek is een student communicatie te Rotterdam, die last krijgt van depressies en gokverslaving. Onvoldoende Saldo behandelt een zwaar onderwerp, maar is gelukkig ook een komische zoektocht om met het leven om te gaan.

LEVEN! met een manisch depressieve stoornis – Yvon Schouten

Uitgeverij Boekscout.nl 2013 ISBN 9789402201024

Yvet heeft, toen ze achttien was, een aantal nare gebeurtenissen meegemaakt die ze niet kan verwerken. Na een paar jaar wordt ze opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis en na nog eens tien jaar wordt ze gediagnosticeerd met een manisch depressieve stoornis.

PAAZ – Myrthe van der Meer

Uitgeverij House Of Books B.V. 2012 ISBN 9789044336672

Als Emma van de ene op de andere dag opgenomen wordt op de paaz, weet ze één ding zeker: hier is een fout gemaakt. Ze heeft namelijk een leuke baan, een geweldige vriend en een goed leven, dus dat ze dood wil kan dan toch geen probleem zijn? Het is het begin van Emma’s zoektocht door de absurde wereld van de psychiatrische kliniek met al haar regels, pillen en diagnoses – een zoektocht naar de uitgang, maar boven alles een zoektocht naar zichzelf.

Leven op de top van een vulkaan – Tine Quadens

Uitgeverij Schrijverij Mooi Mens 2012 ISBN 9789490352264

Ervaringsverhaal van een Belgische huisarts uit Geldermalsen met een bipolaire aandoening. Een deel van de opbrengst van het boek gaat naar Plusminus.

Esmeralda, het leven van een manisch-depressieve vrouw van 0 tot en met 31 – E.M.J. Elders

Uitgeverij Free Musketeers 2012 ISBN 9789048425518

Een waargebeurd verhaal over soms onwerkelijke dingen. Lees over haar aanranding en verkrachting, haar ziekte, de geboorte van haar zoon en haar postnatale depressie, haar alcoholverslaving en voodoo (zwarte magie).

Een bittere pil – Verena Germeraad

Uitgeverij Boekscout.nl 2012 ISBN 9789461767813

Verena heeft het goed voor elkaar. Gelukkig getrouwd, goede baan, fijne vrienden. Waarom slikt ze eigenlijk antidepressiva? Ze kan pas echt zichzelf zijn als ze die pillen achterwege laat. Eigenwijs als ze is, stopt ze met haar medicijnen. Met grote gevolgen.

Uit de schaduw van de waan – Karen van Dartel

Uitgeverij De Balans 2012 ISBN 9789079729562

‘Uit de schaduw van de waan’ telt bijna vijftig korte verhalen waarin Karen terugblikt op haar psychose en bipolaire aandoening. Ze beschrijft de periode waarin ze ziek werd en hoe ze – samen met haar man en dochters – leerde leven met een chronische psychiatrische aandoening.

Pieter Overduin – Pennenstreken

Uitgeverij Repro & Design 2012 ISBN 978901370202

Een verzameling van veelal waargebeurde columns en (gênante) korte, niet alledaagse  verhalen die tot nadenken kunnen stemmen. Overduin slaagt er op uitzonderlijk wijze in om zijn verhalen met een paar streken van zijn pen neer te zetten. Zonder de persoon in kwestie bekend te maken en/of te beschadigen. En zonder ordinaire woorden te gebruiken, laat Pieter niets aan de verbeelding over. De typische ‘Overduinstijl’ wordt, na zijn vorige boeken, in ‘Pennenstreken’ vrolijk voortgezet. Hierbij valt onder andere te denken aan Pieters brede gevoel voor humor en zijn vermogen om te ontroeren.

De Oestercompagnie – Manisch Depressief en Succesvol: Bestaat dat? – Yvonne Floor

Uitgeverij Ankhermes 2012 ISBN 9789020205374

Na de diagnose ‘manisch-depressief’ volgt in Nederland meestal automatisch het ‘goedbedoelde’ advies erover te zwijgen. Waarom eigenlijk? Yvonne Floor sprak met patiënten, psychiaters en HR-professionals over hun houding ten opzichte van mensen met een bipolaire aandoening.

Tika – Alette van Bentum

Uitgeverij de Regenboog Groep 2009 ISBN 9789078761112

Tika lijkt een gewone puber met ups en downs die bij de leeftijd horen. Haar stemmingswisselingen worden echter steeds heftiger. Van een uitgeputte depressieve jonge meid verandert ze in een impulsief en ondernemend feestbeest. Ze heeft het gevoel dat de wereld aan haar voeten ligt. En zo besluit ze op een dag naar Spanje te liften… Pas nadat zij tijdens deze bizarre reis strandt, wordt duidelijk dat Tika aan een bipolaire aandoening lijdt. Een moeilijke weg door de hulpverlening volgt. Dit verhaal gaat over elementaire vragen. Wie ben ik? Wat kan ik? Hoe kan ik, ondanks een ziekte, mijn weg vinden in het leven?

Koosje Diepbedroefd en dolgelukkig – Carice de Wildt

Uitgeverij OF 2010 ISBN 9789490877019

Koosje is bipolair. Ze leeft een leven onder inktzwarte wolken en scherp zonlicht. In dit boek beschrijft Koosje treffend wat het voor haar en haar omgeving betekent om bipolair te zijn. Haar leven is een continue, soms wanhopige zoektocht naar de juiste balans. Goede keuzes maken blijkt daarbij van levensbelang. Koosje is een boeiend, soms zelfs fascinerend en erg prettig leesbaar boek met humor, directheid, maar ook vertedering en ontroering. Krachtig, toegankelijk, populair proza met prachtige dingen erin!

De Carnavalszoon. Leven met mijn manisch-depressiviteit – Huug Stam

Uitgeverij Boekscout 2009 ISBN 9789088346972

Huug stam gebruikt zijn moeizame ervaringen in de psychiatrie om bij anderen begrip te kweken voor de bipolaire aandoening. Wat heb ik misdaan? Waarom lig ik in een isoleercel? Kom ik er nog uit, en hoe? Gelukkig vind ik m’n vrijheid terug en ik besluit de medische wereld verder te ontwijken. Ik ben op dat moment nog maar 16 jaar oud. Een leven volgt met ups en downs. Een paar maal word ik ondanks mijn maatregelen gedwongen opgenomen. De laatste episode van anderhalf jaar overleef ik door de natuur en op eigen kracht. Hierbij maak ik gebruik van mijn ervaringen. Niet slecht voor iemand met bipolariteit. Ik vraag en ontvang uiteindelijk hulp. Carnaval is definitief voorbij.

Boeken van partners en naasten

Moeder van glas – Roos Schlikker

Uitgeverij Pluim 2018 ISBN 9789492928085

Als kind mag Roos thuis met de matras van de trap sjezen, kleien met een pak Becel en af en toe  een advocaatje nemen. Haar moeder is de leukste van de straat, maar de storm in haar hoofd blijft voor de buitenwereld onzichtbaar. Niet voor Roos, die als kind al weet dat ze haar soms moest beschermen. Pas op zestigjarige leeftijd krijgt haar moeder na een eindeloos traject de officiële diagnose: manisch-depressief. Wanneer haar moeder door een val van de trap overlijdt, wil Roos beter begrijpen wie zij werkelijk was. Tijdens haar zoektocht leert ze haar rouw omarmen en komt zo dichter bij haar moeder dan ooit tevoren.

Als je brein je bedriegt. De gevaren van sociale media in de psychiatrie – Geertje Paaij

Uitgeverij Q 2018 ISBN 9789021409177

Wat doe je als je psychosegevoelige dochter tijdens een psychiatrische opname nietsverhullende foto’s en provocerende teksten op sociale media plaatst? En als dan blijkt dat de ggz-kliniek dit niet kan voorkomen omdat de protocollen ontoereikend zijn? Voor Geertje Paaij is het aanleiding om op zoek te gaan naar soortgelijke ervaringen. Ze spreekt met patiënten, hun familie en mensen die werkzaam zijn in de psychiatrie en komt erachter dat ze lang niet de enige is die tegen dit probleem aanloopt. Zowel patiënten als ggz-medewerkers weten vaak niet goed hoe ze het beste met internet en sociale media om kunnen gaan, met alle schadelijke gevolgen van dien. Hoelang blijft dit nog een blinde vlek binnen de psychiatrie? En wat valt eraan te doen? Als je brein je bedriegt is de zoektocht van een moeder wier dochter niet alleen een ernstige psychiatrische aandoening heeft, maar ook gevoelig is voor de risico’s van de online wereld.

Stil verdriet – Thea Nissen

2018 ISBN 9789077747650

Vandaag de dag is het taboe op psychische aandoeningen nog niet geheel doorbroken, maar in de jaren 30 van de vorige eeuw bestond de term manische depressiviteit niet eens. De dagboeken van Thea Nissens vader Henri zijn voor Thea aanleiding om dit levensverhaal van iemand met psychische problemen aan papier toe te vertrouwen. Met extreme stemmingswisselingen wandelt Henri Nissen door zijn leven. Altijd zoekend en verlangend naar hetgeen niet is. Steeds wanneer hij uit de band vliegt, komen er kinken in de kabels van zijn plannen. Op 18-jarige leeftijd verblijft Henri enige tijd in een psychiatrische kliniek. De behandeling daar is meer waarnemend dan genezend. Eenmaal getrouwd is zijn gedrag van enorme invloed op zijn vrouw en, later, op zijn kinderen.  Stil verdriet wordt verteld vanuit Henri zelf, zijn vrouw Jeanne en vanuit het perspectief dochter Thea, de schrijfster van dit ontroerende boek.

Mijn vader is een vliegtuig – Antoinette Beumer

Uitgeverij Lebowski 2018 ISBN 9789048837519

De bijna veertigjarige Eva lijkt alles te hebben: een mooi gezin, een succesvol bedrijf, en binnenkort het huis van haar dromen. Dan sterft haar moeder en beginnen de nachtmerries. Eva wordt steeds angstiger en raakt ervan overtuigd dat er gevaar dreigt voor haar en haar kinderen – langzaam maar zeker verliest ze haar grip op de werkelijkheid. Ze gaat op zoek naar de oorsprong van haar angsten in haar vroege jeugd en ontdekt hiaten in haar geheugen. Als ze besluit contact op te nemen met haar vader die al 33 jaar in een psychiatrische inrichting verblijft, is dat het begin van een uitputtende en beangstigende ontdekkingstocht naar het verleden. Mijn vader is een vliegtuig is een psychologische roman over onverwerkte trauma’s, de scheidslijn tussen fictie en realiteit en de al te reële angst om je verstand te verliezen.

De enige normale – Tjarda Marie Voogt

Uitgeverij Elikser B.V. 2010 ISBN 9789089542618

Marjolijn en Annet, twee jeugdvriendinnen, die elkaar lang niet hebben gezien, maken een afspraak. Bij de ontmoeting merken zij dat de intimiteit van hun oude vriendschap nog aanwezig is, waardoor zij eerlijk en openhartig naar elkaar kunnen zijn. Annet kijkt terug naar de idealen uit haar jeugd en wat ervan geworden is. Marjolijn kan eindelijk aan Annet vertellen over haar enerverende huwelijk met haar bipolaire man, zijn psychose en haar scheiding. Geboeid en soms geschokt door de belevenissen van de ander, hebben ze ook plezier met elkaar. Dat het leven altijd verder gaat en dat er steeds weer hoop, geluk en liefde kan zijn, klinkt door het hele boek heen. Tjarda-Marie Voogt beschrijft hoe moeizaam, maar ook hoe boeiend en flitsend het kan zijn met iemand te leven die aan een bipolaire aandoening lijdt.

M’n vrouw kwijt – Bob de Ruiter

Uitgeverij Mets & Schilt 2009 ISBN 9789053306673

In dit waargebeurde verhaal vertelt Bob de Ruiter over zijn vrouw (Marianne in het boek) die bipolair is en daarbij ook vaak teveel drinkt. Ook vertelt hij over de verschillende instellingen waar Marianne door haar ziekte mee te maken heeft gehad. De Ruiter schrijft hierover in een mooie heldere stijl zonder vals sentiment waardoor het boek heel prettig leest. Ook beschrijft hij ondanks negatieve ervaringen zonder wrok de hulpverlening.

Suïcide

Piekeren over zelfdoding – A.J.F.M Kerkhof

Uitgeverij 2012 Boom ISBN 9789461056931

Iedereen denkt wel eens aan de dood in het algemeen. Bijvoorbeeld als er iemand is overleden of als er iemand in je omgeving ernstig ziek is. Dat is normaal en heeft verder geen gevolgen. Denken aan zelfdoding is anders. Gedachten aan zelfdoding beginnen vaak als bescherming tegen het ergste wat je zou kunnen overkomen. Maar soms krijgen gedachten aan zelfdoding iets dwangmatigs en zijn ze moeilijk te onderdrukken of te stoppen. In dit boek wordt het denken aan zelfdoding benaderd als een bijzondere vorm van piekeren. Mogelijkheden om een emotionele crisis af te wenden worden met praktische tips beschreven. Je leert je gevoelens en dwangmatige gedachten over suïcide onder controle te krijgen. Het boek is nuttig en nodig omdat veel mensen die met suïcidaliteit worstelen het moeilijk vinden erover te praten en niet naar de huisarts of hulpverlener gaan.

Een tweede leven – Monique Janssens en Jan Swinkels

Uitgeverij Scriptum 2008 ISBN 9789055946174

Een indringend boek, dat het taboe rond zelfmoord poogt te doorbreken. In Nederland plegen jaarlijks rond de 1.500 mensen zelfmoord en worden nog eens tien keer zoveel pogingen tot zelfmoord gedaan. Daar wordt weinig over gepraat, ook door hulpverleners. Wat beweegt degene die uit het leven wil stappen? De doden kunnen we het niet meer vragen, de levenden wel.

Monique Janssens interviewde zestien mensen die een zelfmoordpoging deden. Daaruit komt een indrukwekkend beeld naar voren van levens vol tegenslag en rampspoed, maar ook van hoop en hervonden kracht. De interviews zijn inspirerend voor hulpverleners en moedgevend voor mensen die worstelen met een doodswens. Voor nabestaanden die de zelfmoord van een geliefde trachten te bevatten, kan het boek een tip van de sluier oplichten. Jan Swinkels werpt vanuit zijn deskundigheid als psychiater en wetenschapper een blik op de bestaande kennis over suïcide en geeft aanwijzingen die kunnen bijdragen aan het voorkomen ervan. Ook zijn adressen van hulpinstanties opgenomen.

Monique Janssens studeerde communicatie en ethiek, en werkt als zelfstandig journalist en communicatieadviseur. Jan Swinkels is psychiater en hoogleraar richtlijnontwikkeling in de gezondheidszorg en werkzaam in het AMC bij het academisch zorgprogramma stemmingsstoornissen.

Zwangerschap

‘Het kan echt iedereen overkomen’ – Kalsbeek, Annemieke en Stevens, Anja

Uitgeverij Lecturium 2017 ISBN 9789048442836

Een kwart van alle Nederlandse vrouwen lijdt ooit in haar leven aan een stemmingsstoornis. Veel van deze vrouwen zijn, of worden nog, moeder. Toch is er over de combinatie moederschap en stemmingsstoornissen niet veel informatie te vinden. Hoe is het om moeder te zijn terwijl je last hebt (gehad) van een depressie of bipolaire aandoening? Durf je het moederschap wel aan? Hoe bespreekbaar is het als je niet van je baby kunt genieten?

Negen heel verschillende vrouwen vertellen openhartig over hun ervaringen, in de hoop anderen met hun verhaal te helpen en het taboe op psychische problemen te helpen doorbreken.

Jeugdboeken

De smaak van hemel & hel. Leven met een bipolaire stoornis – Dineke Ypeij

Uitgeverij Aquazz 2017 ISBN 9789078459767

Daniek is veertien als ze plotseling wordt overvallen door angsten en in een depressie belandt. Van een slimme, zelfbewuste puber – vrolijk en geestig – verandert ze in een bang, onzeker meisje. Haar omgeving begrijpt er niets van. De hulpverleners wijten haar depressiviteit aan de instabiele jaren van haar vroegste jeugd. Dit boek beschrijft op een open manier de verschillende episodes die Daniek heeft doorgemaakt voordat de diagnose ‘bipolaire aandoening’ werd gesteld. De schrijfster hoopt met haar verhaal, lotgenoten en betrokkenen een hart onder de riem te steken. Dineke Ypeij (1961) is van jongs af aan geboeid door taal. In ‘DE SMAAK VAN HEMEL & HEL’ schrijft ze over haar leven met een bipolaire aandoening. Niet alleen op een zware manier maar ook met de nodige humor.

 

Mijn papa is een bipolairbeer. Een verhaal over een manisch-depressieve ijsbeer – Cindy Genders

Uitgeverij de Regenboog Groep 2010 ISBN 9789078761167

Jordans mama probeert de hevige stemmingswisselingen van papa aan haar zoontje uit te leggen door hem een verhaal over een bipolaire ijsbeer te vertellen. Debuut van de auteur waarin zij op een luchtige en begrijpelijke manier een ingewikkeld psychologisch thema bespreekbaar maakt voor kinderen. De auteur tekende de illustraties zelf. Geschikt als voorleesboek voor kinderen vanaf ca. 6 jaar.

Moeders liegen niet (of wel?) – Sofie van Gelder

Uitgeverij Mozaïek 2010 ISBN 9789023993650

Estelle is dertien. Haar ouders zijn gescheiden en ze woont samen met haar moeder en haar hamster Amadeo in een kleine flat. Om het weekend gaat ze naar haar vader. Estelle heeft het niet gemakkelijk thuis. Sinds de scheiding gedraagt haar moeder zich vreemd. Ze hangt dagenlang op de bank, rookt de hele tijd en kijkt televisie. Op andere dagen slaat de stemming van haar moeder om. Ze is dan vrolijk en opgewekt en doet de gekste dingen. Estelle weet zich geen raad. Is haar moeder gek? Estelle probeert zo goed mogelijk de zorg van haar moeder op zich te nemen. Dat valt haar heel zwaar. Ze voelt zich verdrietig, maar is ook bang en boos. Af en toe betrapt ze haar moeder op leugens. Estelle krijgt steeds meer en meer het gevoel dat haar moeder niet van haar houdt. Haar schoolresultaten gaan achteruit en haar examens zijn een ramp. Estelle durft met niemand over haar problemen te praten. Zelfs voor haar beste vriendin Cindy houdt ze de situatie thuis verborgen. Ze schaamt zich voor haar moeder. Uiteindelijk vraagt Estelle God om raad. Maar wanneer het helemaal mis gaat met haar moeder, krijgt Estelle het gevoel dat iedereen haar in de steek laat. Een jeugdroman voor jongeren vanaf dertien over leven met een psychisch zieke ouder.

De genezing van de krekel – Toon Tellegen

Uitgeverij Querido 2010 ISBN 9789021438504

Op een dag merkt de krekel dat hij een vreemd gevoel in zijn hoofd heeft. Het is een zwaar, onwrikbaar gevoel, dat niet meer weg wil gaan. De dieren noemen hem niet meer de krekel, maar de sombere krekel. Pas na lange tijd en met veel moeite verdwijnt dat gevoel weer uit zijn hoofd.

Toon Tellegen schetst het portret van de krekel die gebukt gaat onder een depressie en daar ten slotte weer van herstelt.

Kwijt-op-pootjes – Kristien van der Kuil

Uitgeverij Tobi Vroegh 2009 ISBN 9789078761129 € 12,50

Een voorlees-prentenboek over het al dan niet opruimen van rommel. Dat is de eeuwige strijd tussen Marlijn (ik-figuur) en haar moeder. Veel van de spullen van Marlijn lijken wel pootjes te krijgen. De tekst is rijk aan de prenten, uitgebreid, sfeervol en beschrijvend. Een verhaal op zich. Een kwijtgeraakte tekening wordt een levend poppetje, een vriendje dat samen met Marlijn een eigen leven leidt: Kwijt-op-pootjes. Vrij grote, halve pagina’s, collages van scheurwerk, verf, touw en stof. Er is veel op te zien en te ontdekken. Speels en uitdagend tegelijk. Achterin zijn enkele losse onderdelen weergegeven, die in het boek moeten worden teruggevonden. Dat vereist aandachtig kijken. Om voor te lezen vanaf ca. 6 jaar.

Elzo de bipolaire beer – Sharon Bracken

Uitgeverij Child Heroes Publishing 2009 ISBN 9780974656816

Rijk geïllustreerd voorlichtingsboek bedoeld om kinderen met een bipolaire aandoening op eenvoudige en overzichtelijke wijze duidelijk te maken wat de bipolaire aandoening inhoudt voor hen maar ook voor hun familie en vrienden. Het is een prentenboek dat uit het perspectief van kinderen is geschreven en daardoor is het ook doeltreffend voor kinderen waarvan een (of beide) ouders kampen met een bipolaire aandoening. Geschikt voor kinderen vanaf 6 jaar. Te bestellen via: scbs@dimence.nl

Mijn opa – Helen Eikenaar

Uitgeverij De Regenboog Groep 2006 ISBN 9789078761013

Mijn opa speelt zich af rond 1900. Jonas wordt opgevoed door zijn opa, omdat zijn moeder zit opgesloten in een gesticht. Opa en Jonas willen de moeder dolgraag bevrijden en daarom beramen ze een plan. Als ze dan ook nog een echte Donderdribbel tegen het lijf lopen is het avontuur helemaal compleet.

Knetter – Akke Holsteijn en Mieke de Jong

Uitgeverij Pimento 2005  ISBN: 9789049920746

Bonnie, haar moeder Lis en oma horen bij elkaar. Ze lijken niet op elkaar, maar je kunt wel merken dat ze familie zijn. Bovendien zijn ze alle drie gek op olifanten! Oma zorgt voor Bonnie en Lis, want Lis is wel een lieve, maar geen gewone moeder. Soms is ze heel druk en vrolijk, dan ligt ze weer een week in bed. Bonnie vindt het wel leuk dat haar moeder een beetje knetter is. Maar wanneer oma doodgaat, verandert alles. Opeens moet Lis voor Bonnie zorgen. Ze doet erg haar best, maar eigenlijk zorgt Bonnie meer voor haar moeder dan omgekeerd. Bonnie zou wel graag een broertje willen, en vraagt haar moeder of dat kan. En dan komt Lis thuis met een olifant… ‘Knetter’ is een film van Martin Koolhoven, naar een scenario van Mieke de Jong. Akke Holsteijn schreef het boek op basis van dit scenario. Knetter is een luchtig boek, geschreven naar aanleiding van de gelijknamige film, over het hebben van een moeder met een bipolaire aandoening.

‘t Is hier een gekkenhuis. De ommezwaai in de geestelijke gezondheidszorg – Koos Neuvel, Caroline de Pater

Uitgeverij Podium 2018  ISBN: 9789057598968

Op een krachtige, respectvolle manier zetten Koos Neuvel en Caroline de Pater een op de praktijk gebaseerd verhaal neer waarin de lezer wordt meegezogen in verschillende belevingswerelden van mensen die kort of al jarenlang in een GGZ-instelling wonen of werken. ’t is hier een gekkenhuis is een boek met opeenvolgend dubbele boodschappen. Niet vooraf zo bedoeld, en puur geschreven omdat de schrijvers erin geloven dat verhalen helpen om uitzonderingen, nuances en schakeringen van het menselijk leven te blijven zien. In dit verhaal worden de perspectieven van wetenschap, beleid, management en de dagelijkse praktijk op een confronterende, doch respectvolle manier samengebracht en is hiermee dit boek een aanrader voor een hulpverleners in de zorg, maar net zo goed voor breed belangstellenden die een verhaal willen lezen om (be)grip te krijgen voor (of op) de werkelijkheid.

La Devinière, kijken in een andere wereld (fotoboek)

Te bestellen via: https://www.uitgeverijkomma.nl/fotografie/la-deviniere/

Op la Devinière in de buurt van Charlerois woont een groep ernstig gestoorden mensen samen. Ze zijn uitbehandeld binnen de reguliere ggz-zorg. Fotografe Pia van Spaendonck maakte van hen in drie jaar tijd een fotoverslag waarin het alledaagse leven aldaar getoond wordt. De foto’s geven je het gevoel alsof je zelf erbij bent geweest tijdens de opnames. Een selectie van deze foto’s is tot en met dinsdag 1 oktober 2019 te zien in het Dolhuys in Haarlem. Het boek is ook in hun museumwinkel verkrijgbaar.

Dolhuys – Museum van de geest (Haarlem)

https://www.hetdolhuys.nl/

In dit unieke, historische gebouw ontmoet je bijzondere geesten: mensen die anders functioneren dan doorsnee. Laat je inspireren door hun boeiende levensverhaal. Of waan je terug in de tijd en bezoek de oorspronkelijke dolcellen uit de zestiende eeuw, uniek in Europa. Naast onze vaste collectie vind je hier uitdagende tentoonstellingen waarin we stilstaan bij de waarde van afwijkend gedrag. Hoe normaal ben jij? “Een museum dat stemt tot nadenken”.